‘Een jaar met andermaal veel dynamiek. De beschikbaarheid, benutbaarheid en kwaliteit van drinkwaterbronnen, grond- en oppervlaktewater en de financierbaarheid van noodzakelijke investeringen in drinkwaterinfrastructuur staan steeds meer onder druk. Als sector zijn we in 2023 nadrukkelijk landelijk bezig geweest om onze positie te bepalen en aandacht te vragen voor de problematiek in politiek en publieke opinie. Ik kan gerust stellen dat het gelukt is om de urgentie van de drinkwatervoorziening en leveringszekerheid te adresseren. De Inspectie Leefomgeving en Transport doet bijvoorbeeld via haar signaalbrief een dringend beroep op provincies om vanuit hun zorgplicht uit de Drinkwaterwet te zorgen voor noodzakelijke randvoorwaarden om de drinkwatervoorziening veilig te stellen. Maar het is wel zaak om woorden in daden om te zetten. WML heeft de Limburgse drinkwatervoorziening prima op orde. We kunnen aan onze leveringsplicht voldoen, míts de vergunningsruimte op orde blijft. Anders dan sommige andere landelijke drinkwaterbedrijven zijn er hier nog geen acute problemen. Om de leveringszekerheid te borgen kijken we altijd langjarig vooruit, dus verder dan 2030. Waarbij we rekening houden met uitdagingen ten aanzien van waterkwaliteit en -beschikbaarheid.’

‘Indachtig de ambitie van het demissionaire kabinet dat in 2035 bedrijven en particulieren 20% minder drinkwater moeten verbruiken dan nu, zet WML in op waterbewustzijn en waterbesparing. Dat doen we via het programma Zuinig op Water met daarin, voornamelijk gericht op de huishoudelijke klant, een meerjarige campagne onder de noemer Rustig aan met de kraan. De vraagkant beïnvloeden is echter maar een deel van de oplossing en draagt niet fundamenteel bij aan het oplossen van het probleem van de totale waterbeschikbaarheid. Het vergroten van het aanbod is een systeemopgave die uiteindelijk duurzamer is maar ook noodzakelijk. In breder perspectief is er een watertransitie nodig, een fundamentele verandering van watervraag- en aanbod én inrichting van het watersysteem. Dat vraagt onder andere om ruimtelijke aanpassingen zodat we meer en langer water kunnen vasthouden. Een complex vraagstuk gezien het beslag op de openbare ruimte door economische bedrijvigheid en woningbouw. Op Limburgse schaal is het belangrijk dat we betrokken zijn bij de invulling van het Limburgs Programma Landelijk Gebied en aan tafel zitten met alle waterpartners in Limburg. De lijntjes zijn wat dit betreft gelukkig kort.’

‘De eerdergenoemde toekomstige uitdagingen ten aanzien van waterkwaliteit en -beschikbaarheid brengen een aanzienlijke investeringsopgave met zich mee. Datzelfde geldt voor het up-to-date houden van onze assets, zoals productielocaties en drinkwaterinfrastructuur. Voor 2024 voorzien we een investeringsniveau van 46 miljoen euro, voornamelijk nodig voor renovaties en nieuwbouw van productielocaties, de wettelijk verplichte beveiliging daarvan, de sanering van het hoofdleidingnet en de aanleg van transportleidingen. Kijkend naar waterkwaliteit investeert WML daarnaast in onderzoeken die betrekking hebben op de zuivering van drinkwater, zoals de verwijdering van PFAS en nitraat. Waarbij we overigens nog steeds op het standpunt blijven dat wat niet in onze bronnen voor drinkwater komt, er ook niet uit gehaald hoeft te worden. De tariefverhoging is nodig vanwege het noodzakelijke stijgende investeringsvolume. Maar ook de voorziene inflatie en het duurder worden van materialen en uren hebben een rol gespeeld.’

‘Drinkwaterbedrijven zijn kapitaalintensieve bedrijven met veel investeringen om de drinkwatervoorziening in stand te houden. Met de klimaatontwikkelingen erboven op hebben we extra investeringen te plegen en daar hebben we financiële ruimte voor nodig. De mogelijkheden om meer inkomsten te genereren om deze investeringen te financieren, worden begrensd door de WACC-regelgeving (Weighted Average Cost of Capital; gewogen vermogenskostenvoet, -red.), die voortvloeit uit de Drinkwaterwet. De WACC is door de jaren heen gedaald qua percentage en houdt op dit moment onvoldoende rekening met de sterk gestegen investeringsbehoefte en de steeds strengere eisen van banken. Binnen WML zien we als knelpunt een voortdurende focus op onze investeringsportefeuille. Aan de ene kant zien we een enorme toename aan investeringen om onze leveringszekerheid op orde te houden en aan de andere kant zien we dat de financierbaarheid, het vinden van financiering om die tot uitvoering te brengen, dat die onder druk staat. We doen daarom als drinkwatersector een oproep aan de minister om de door IenW voorgestelde verbeteringen van de WACC-regelgeving snel te implementeren. Een door de Tweede Kamer aan het begin van dit jaar aangenomen motie ondersteunt die oproep. Het is belangrijk dat er duidelijkheid komt hoe de drinkwaterbedrijven structureel gefinancierd kunnen worden voor de toekomst. Om de toekomstige uitdagingen aan te kunnen gaan hebben we in 2023 een financiering van € 100 miljoen aangetrokken van de Europese Investeringsbank, de EIB. We gaan hiermee investeren in onze distributie infrastructuur en in productielocaties. Aan de distributiekant gaat het om de aanleg van nieuwe transportleidingen van Ospel naar Weert en in Zuid-Limburg van Terlinden naar Rivieren, de sanering van het leidingnet en de installatie van druksensoren in het net. Aan de productiekant gaat het om verbetering van de beluchting van ons waterbekken De Lange Vlieter en renovatie van drinkwaterreservoir Landgraaf. De EIB ziet de financiering als een investering in duurzaamheid en gezondheid, groei en veerkracht van de samenleving. Met het toekennen van deze lening erkent de bank dat WML een solide en financieel solide organisatie is. Daar ben ik trots op.’

‘Aandacht voor en investeren in duurzaamheid is niet nieuw voor WML. We hebben wat dat betreft al een en ander bereikt. Denk bijvoorbeeld aan onze klimaatneutraliteit, de CO2-reductie en het elektrificeren van het wagenpark. Een interessante ontwikkeling op dit vlak is de Corporate Sustainability Reporting Directive van de Europese Unie. De richtlijn staat centraal in de Green Deal en moet zorgen dat bedrijven straks met elkaar te vergelijken zijn op de meest relevante niet-financiële onderdelen. CSRD helpt onze duurzaamheidsinspanningen transparant en aantoonbaar te maken door ze te structureren, in samenhang te brengen met andere organisatieonderdelen en te vertalen naar onze dagelijkse werkzaamheden. In die zin zien we CSRD niet alleen als een verplichting vanuit Europa, maar ook als een kompas dat helpt bij het aanbrengen van richting in ons verdere duurzaam denken en handelen.’

‘In deze tijden van grote veranderingen is het belangrijk om een goede en heldere koers uit te zetten. In 2023 hebben we onze missie, visie en doelstellingen voor de komende planperiode van vijf jaar opgesteld. Dit strategisch kompas geeft richting aan onze toekomst in drinkwater. Hierin staat de vraag centraal: Hoe kunnen we in een wereld die verandert, toch voldoende drinkwater van goede kwaliteit blijven produceren en leveren? De geplande koers is vertaald in een roadmap, met daarin de strategische activiteiten uitgezet in de tijd. Door die jaarlijks te herijken en zo nodig bij te sturen, blijven we als organisatie wendbaar en flexibel. De inhoud is mede tot stand gekomen door medewerkers zelf. Het was mooi en belangrijk om weer te ervaren hoe betrokken en bevlogen de WML’ers zijn. Ik ben tevreden met het resultaat en vooral de manier waarop we dit hebben gemaakt.’

‘WML wil voldoende wendbaar en weerbaar zijn in een snel veranderende omgeving. Daarom kijken we steeds of de organisatie aansluit bij wat die omgeving van ons vraagt. Zo is in 2023 de sector Strategie & Infra ingericht, naast de sectoren Klant & Operatie en Bedrijfsondersteuning. Daarin hebben we de kracht gebundeld van de strategen, onderzoekers, omgevingsmanagers, hydrologen, procestechnologen, projectmanagers, engineers en geodata-specialisten. De kerntaak van deze sector is om de Limburgse drinkwatervoorziening voor de toekomstige generaties te borgen. Het betekent dat zij zich voornamelijk bezighouden met het vertalen van de diverse ontwikkelingen op de lange termijn planvorming van WML. Als onderdeel van een top-vitale sector is WML zich terdege bewust van het belang van veiligheid en veilig werken. Ook wat dat betreft moeten en willen we ons aanpassen aan een veranderende omgeving. We hebben niet alleen te maken met een gewijzigd risicoprofiel voor drinkwaterbedrijven, maar ook met veranderende wetgeving. Daarnaast willen we aandacht blijven geven aan veiligheidsbewustzijn en veilig werken binnen WML. Het heeft ons doen besluiten de diverse disciplines op de domeinen fysieke beveiliging, informatiebeveiliging, veiligheid, crisismanagement en privacy samen te voegen in een nieuw team Integrale Veiligheid. Ook hier een bundeling van krachten en waar nog niet voorzien, het aantrekken van nieuwe specialisten. Waarmee we veiligheid heel duidelijk verankeren in de organisatie en zo goed mogelijk voorbereid kunnen zijn op mogelijke dreigingen en verstoringen.’

‘De interne organisatie blijft continu in beweging. Veilig werken en veiligheid zijn en blijven belangrijke thema’s. We gaan aan de slag om nog meer afdelingen naar het gewenste niveau op de zogenoemde veiligheidscultuurladder te brengen. Ook gaan we verder met de WML Connect sessies, digitale kennis- en discussiesessies waarin we voor WML belangrijke thema’s en projecten behandelen. Het blijkt dat we daarmee in een behoefte voorzien, want de deelname en betrokkenheid van onze medewerkers is steeds groot. In 2024 gaan we meer werk maken van vitaliteit. De gemiddelde leeftijd van het personeelsbestand is relatief hoog, mede omdat mensen hier lang blijven werken. Natuurlijk kijken we bij de werving van nieuw personeel naar de mogelijkheden om te verjongen, maar we vinden vitaliteit en de verbinding met duurzame inzetbaarheid heel belangrijk.’ ‘Als ik naar de externe ontwikkelingen kijk, dan zal de dynamiek aanhouden. Getuige daarvan zijn alleen al de regelmatige publicaties over de drinkwatervoorziening in de landelijke en regionale media. Tot op zekere hoogte sturen we daar natuurlijk ook zelf op aan. In een samenleving waarin er vele belangen leven, willen we ons al sector sterk maken voor het belang van een goede, betrouwbare en betaalbare drinkwatervoorziening. De druk op bijvoorbeeld ruimte, grondstoffen, digitale ontwikkelingen, energie en landbouw, maar ook op watersystemen en drinkwater, zijn evident. Dat vraagt om integrale en vaak complexe keuzes. Wij maken ons daarbij sterk voor het duurzaam veiligstellen van het Limburgse drinkwatersysteem. Dat doen we niet alleen vanuit onze wettelijke leveringsplicht en zorgplicht, maar ook vanuit onze intrinsieke en diepgewortelde drive om publieke waarde te kunnen blijven garanderen: bijdragen aan de volksgezondheid, welzijn én welvaart van de inwoners van Limburg door drinkwater. Net zoals we al bijna 100 jaar doen. Vanuit historisch besef en traditie, maar met een scherp oog op de toekomst. Daar gaan we voor!’